Pomniki jugosłowiańskiej wojny domowej - Chorwacja

O wojnie domowej w Jugosławii czytało się w gazetach, oglądało ją w telewizji. Teraz to już historia, najnowsza ale historia.  Po drodze natknąłem się na sporo pomników upamiętniających te wydarzenia. Zdjęcia wstawiam starając się dopasować do chronologii wydarzeń. Jako że wszystkie pomniki znalazłem na Google Street View, podaję linki do GSV, gdzie można obejrzeć te pomniki i okolicę. Klikając w zdjęcia, będziecie mogli też obejrzeć inskrypcję w powiększeniu.

Zjeżdżając z gór nad morze, w wiosce Breze natykam się na taki oto pomnik. Upamiętnia on powstanie 08.04.1991 Specjalnej Jednostki Policji Rijeka-"Rekiny". MUP RH to Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Marzec i kwiecień 1991 to narastanie konfliktu serbsko-chorwackiego i pierwsze ofiary. Wtedy armia chorwacka była dopiero w trakcie formowania, w starciach z chorwackimi Serbami uczestniczyły właśnie jednostki policyjne. GSV(czyli widok miejsca na Google Street View)



 

Natomiast przy bramie koszar w Sisaku (więcejzdjęć z koszarów w tym wpisie) jest wmurowana tablica upamiętniająca utworzenie 3 lipca 1991 - 2 batalionu piechoty "Banijska Burza" wchodzącej w skład 2 gwardyjskiej brygady "Grom", jednej z pierwszych, a później elitarnych jednostek armii chorwackiej.  GSV. To było tuż po ogłoszeniu przez Chorwację niepodległości (25 lipca 1991), po tym wydarzeniu rozpoczęła się regularna wojna. Same koszary zostały zdobyte 3 września 1991 w czasie bitwy o koszary.



Miejscowość Švica pod Otočacem. Przy parkingu pod sklepem jest tablica upamiętniająca batalion "A" 111 brygady. ZNG oznacza Gwardię Narodową, która 3 listopada 1991 została przemianowana na Wojsko Chorwackie (Hrvatska Vojska).
GSV





Na pierwszy pomnik upamiętniający padłego hrvatskiego vojnika, trafiłem na drodze z Bosiljeva do Grabrk. Pomnik w kształcie liter H.V. - Hrvatska Vojska.  czytając tabliczkę na V, dowiaduję się, że jechałem drogą wybudowaną w 1999 przez 33. brygadę wojsk inżynieryjskich. GSV







Kolejny spotkałem za Otočacem (w kierunku Plitvic), zginął 25 lipca 1991, czyli w pierwszym miesiącu wojny.
GSV







Największe walki miały miejsce w 1991, w kolejnych latach działania wojenne były na mniejszą skalę, ale były. Wieś Drenov Bok nad rzeką Sawą znajdowała się w strefie przyfrontowej, w pobliżu proklamowanej przez chorwackich Serbów Republiki Serbskiej Krajiny (RSK). Na tabliczce pod krzyżem wymienione są ofiary II wojny światowej (76 osób), oraz jedna osoba która zginęła w 1992 roku. GSV





Rok 1995 to wielkie ofensywy chorwackie i muzułmanów bośniackich przeciwko Serbom i to zarówno w Chorwacji, jak i w Bośni i Hercegowinie. W operacjach Błysk (Bljesak) i Burza (Oluja), zajęli większość RSK. Ten pomnik znajduje się na wschód od Otočaca, na tablicy wymieniono 19 poległych żołnierzy 133 pułku obrony miejscowej Otočac (133. Domobranska pukovnija Otočac) w czasie operacji Oluja. GSV





Kolejna tablica upamiętniająca żołnierza poległego w czasie operacji Oluja, tym razem nad rzeką Sawą, niedaleko Jasenovaca. Jasenovac został zajęty w maju 1995 w operacji Bljesak, a tereny na zachód od niego w sierpniu 1995. GSV



Ofensywy w 1995 zakończyły się podpisaniem porozumień kończących wojnę w Chorwacji, oraz w Bośni i Hercegowinie.

Na koniec jeszcze kilka pomników upamiętniających ofiary wojny domowej. Ta tablica stoi na przedmieściach Sisaka. GSV



Na skwerku przed zamkiem w Ogulinie stoi natomiast taki pomnik To obok to jakaż fontanna, albo co. GSV





Pomnik w parku w centrum Otočaca. Otočac leżał w strefie przyfrontowej i w 1991 był ostrzeliwany i bombardowany. Do tej pory można zobaczyć w mieście budynki z fasadami uszkodzonymi w czasie wojny, a na przedmieściach jest sporo opuszczonych domów. Jak zajrzycie na GSV to możecie obejrzeć pomnik w końcowej fazie budowy.









Na koniec jeszcze kilka linków dotyczących wojny domowej w Chorwacji:
- chronologia wojny
- chronologia operacji wojskowych
- pomniki wojny domowej